DPI คืออะไร? และสำคัญอย่างไรในการสแกนเอกสาร
DPI คืออะไร? DPI คือหน่วยวัด “ความละเอียดของภาพสแกน” ที่ส่งผลโดยตรงต่อความคมชัดของเอกสารที่ได้จากเครื่องสแกนเนอร์ โดย DPI (Dots Per Inch) หมายถึงจำนวนจุดสีที่ถูกบันทึกได้ในพื้นที่ 1 นิ้ว ยิ่งค่า DPI สูง ภาพก็ยิ่งคมชัดและเก็บรายละเอียดได้มากขึ้น
ดังนั้นแม้ค่า DPI จะถูกใช้ทั้งในงานสแกนและงานพิมพ์ แต่ความหมายและวิธีการทำงานแตกต่างกัน ในบทความนี้เราจะโฟกัสเฉพาะ DPI ของเครื่องสแกนเนอร์ เพื่อให้เข้าใจว่าทำไมจึงมีความสำคัญต่อคุณภาพงานสแกนของคุณ
📌 DPI ของเครื่อง Scanner คืออะไร?
DPI ของสแกนเนอร์หมายถึง ความละเอียดในการเก็บข้อมูลของภาพต้นฉบับ
ค่า DPI ยิ่งสูง เครื่องก็จะยิ่งสามารถเก็บรายละเอียดได้มากขึ้น เช่น
เส้น
ตัวอักษรขนาดเล็ก
Texture หรือเนื้อกระดาษ
รายละเอียดของรูปภาพ เช่น เงาและเกรน
ยิ่งไปกว่านั้นการที่ค่า DPI สูง → ภาพที่สแกนยิ่งคม ชัด และใกล้เคียงต้นฉบับมากที่สุด
ประเภทของ DPI ในเครื่อง Scanner DPI
จะแบ่งออกเป็น 2 แบบหลัก ๆ ดังนี้
1) Optical DPI (ความละเอียดจริง)
เป็นความละเอียด จริง ของหัวสแกนหรือชุดเซนเซอร์ (CCD / CIS)
ถือเป็นค่าที่สำคัญที่สุด เพราะบ่งบอก ประสิทธิภาพแท้จริง ของเครื่องสแกนเนอร์
ตัวอย่างค่า Optical DPI เช่น:
- 600 × 600 dpi
- 1200 × 1200 dpi
Optical DPI ยิ่งสูง → ภาพคมชัดจริง ไม่ผ่านการแต่งหรือการคำนวณภาพ
2) Output DPI (ความละเอียดที่คำนวณเพิ่ม)
เป็นค่าความละเอียดที่ “ระบบซอฟต์แวร์” ทำการขยายหรือ interpolate เพิ่มจาก Optical DPI จึงไม่ใช่รายละเอียดจริงของหัวกล้อง ยกตัวอย่างเช่น
- Optical DPI 600 × 600
- Software ขยายได้ถึง 1200 × 1200 dpi
อีกทั้งเหมาะสำหรับงานที่ต้องขยายภาพ แต่ไม่สามารถให้คุณภาพเท่า Optical DPI ได้
🖼️ DPI สูง = รายละเอียดมาก (แต่ไฟล์ใหญ่ขึ้น)
ค่า DPI สูงช่วยให้ได้ภาพคมชัด แต่ก็มีผลตามมาคือ:
ใช้เวลาสแกนมากขึ้น
ไฟล์มีขนาดใหญ่ขึ้น
ใช้พื้นที่จัดเก็บมากกว่าเดิม
ดังนั้นควรเลือก DPI ให้เหมาะสมกับงาน เพื่อให้ทั้ง คุณภาพดี + ประหยัดเวลา ไม่สิ้นเปลืองทรัพยากร
จะเลือกค่า DPI อะไรให้เหมาะกับงานสแกนแบบต่าง ๆ
ประเภทงานค่า DPI ที่แนะนำ
300 DPI: เอกสารทั่วไป / หนังสือ เช่น หนังสือ, สัญญา, แบบฟอร์มสำนักงาน
600 DPI: เก็บถาวร / งานสำคัญ เช่น เอกสารสำคัญที่ต้องเก็บแทนต้นฉบับ
1200 DPI: งานที่มีความละเอียดสูง เช่น แผนที่, แบบแปลน, ภาพถ่าย, งานที่ต้องเก็บ Texture
สรุปสำหรับผู้ใช้งาน
- DPI = ความละเอียดของภาพสแกน
- Optical DPI = ความสามารถจริงของเครื่อง → สำคัญที่สุด
- Output DPI = ค่าที่โปรแกรมเพิ่ม → ไม่ใช่คุณภาพจริงทั้งหมด
- เลือก DPI ให้เหมาะงาน → ได้คุณภาพดี + ประหยัดเวลา



